बालक्लबले महत्त्व : -बाल क्लबले बालबालिकाहरूलाई उनीहरूको अधिकार र कर्तव्यप्रति जागरुक .....

बालक्लबमा सहभागी बालबालिकाहरूले विकास गर्न सक्ने सिपहरू- -सहभागी विद्यार्थीहरूले सहकार्य र .....

बालक्लबले गर्न सक्ने गतिविधिहरू: -भित्ते पत्रिका प्रकाशन, -सूचना पाटीमा महत्त्वपूर्ण .....

(अ) उत्पादक: हरिया घाँसपात, बोटविरुवाहरू ।              उपभोक्ता :             (i) .....

इकोलोजिकल अन्तरक्रियाका प्रकारहरू: (a) Symbiosis/mutualism: यस किसिमको सम्बन्धमा जीवहरू एकअर्कामा आश्रित .....

एउटा इकोसिस्टममा हुने उत्पादक, उपभोक्ता, विच्छेदक र वातावरणबिच सन्तुलित चक्र चलिरहेको हुन्छ .....

(अ) पारस्पारिकता (Symbiosis or Mutualism) (आ) Commensalism (इ) Commensalism (ई) परजीवितता (Parasitism) (उ) परजीवितता .....

पोखरीमा उम्रने Volvox, chlamydomonas, closterium लगायतका लेउहरू उत्पादन हुन् । पोखरीमा हुने साना माछा, चेपागाँडा, .....

खाद्य जाल तथा खाद्य श्रृङ्खलामा क्षति हुन गई मुसाले धानमा लाग्ने किरा, फट्याङ्ग्राहरू खान .....

पोखरीको इकोसिस्टममा भ्यागुता द्वितीय उपभोक्ता हुन् । भ्यागुताको सङ्ख्या अत्यधिक हुन गएमा .....

चउरको पारिस्थितिक पद्धति (Grassland ecosystem): खुला फाँट तथा चउरमा जैविक र अजैविक तत्त्वहरूबिचको .....

मरेका जीवजन्तु तथा वनस्पतिको शरीरलाई कुहाउने, गलाउने आदि कार्य गरी विच्छेदकले सरल अणुमा .....

पारिस्थितिक पद्धतिमा हुने अजैविक तत्त्वहरू निम्नानुसार छन्: (क) हावा : हरिया वनस्पतिले खाना .....

परजीवितता पारस्परिकता १. जैविक अन्तरक्रिया जसमा आश्रित जीवले आश्रय दिने जीवको .....

जैविक अवयव अजैविक अवयव १. पारिस्थितिक पद्धतिमा भएका वनस्पति, जनावर, फन्जाई, .....

पारस्परिकता कमन्सलिज्म १. सजीवहरूबिच लामो समयसम्म रहिरहने सम्बन्ध जसमा दुवै सजीवहरू .....

खाद्य शृङ्खला खाद्य जाल १. अरूलाई खाने र अरूद्वारा आफू खाइने गर्दै उत्पादकदेखि .....

चउरको पारिस्थितिक पद्धति पोखरीको पारिस्थितिक पद्धति १. चउरको पारिस्थितिक पद्धतिमा .....

उत्पादक विच्छेदक १. पृथ्वीमा भएका हरिया वनस्पतिहरू जसले आफ्नो खाना आफैँ बनाउन .....

पारिस्थितिक पद्धति सन्तुलन भएको ठाउँमा जैविक र अजैविक पक्षहरूबिच एक किसिमको शक्ति र अन्य .....

प्रकृतिमा उपभोक्तहरूको आकृति र शक्ति सञ्चय गर्ने क्षमता उत्पादकहरूको भन्दा बढी हुन्छ जसले .....

चउरको इकोसिस्टममा पहिलो उपभोक्ता किरा फट्याङ्ग्राको सङ्ख्या अत्यधिक बढ्न गएमा उत्पादकमा .....

विच्छेदक नभएमा उत्पादक तथा उपभोक्ताका मृत शरीर कुहाउने र सडाउने कार्य हुन नसक्दा जीवहरूलाई .....

सजीवहरूबिच लामो समयसम्म रहिरहने सम्बन्ध जसमा दुवै सजीवहरू परस्परमा लाभान्वित हुन्छन् भने .....

(अ) क = Pineal gland ख = Pituitary gland ग = Thyroid gland घ = Adrenal gland ङ = Pancreas च = Ovaries in females (आ) (क) Pineal Gland ले Melatonin हर्मोनको उत्पादन गर्दछ । उक्त .....

मानव शरीरमा पाइने विभिन्न प्रणालीहरूमध्ये स्नायु प्रणाली बढी विकसित र उच्च स्तरको हुन्छ। .....

आवश्यकताभन्दा बढी मात्रामा हर्मोनको उत्पादन भएमा शरीरमा नकारात्मक असर पुऱ्याउँछ जसलाई .....

प्याङ्क्रियाज मानिसको शरीरको सबैभन्दा ठूलो ग्रन्थिमध्येको एक हो । यो ग्रन्थि आमाशय .....

साधारणतया वनस्पति हर्मोनहरू विरुवाको वृद्धि क्षेत्रजस्तैः डाँठ र जराको टुप्पोमा पाइन्छन् । .....

विरुवाको वृद्धि विकासमा सहयोग गर्ने हर्मोनलाई वनस्पति वृद्धि हर्मोन भनिन्छ । जसलाई .....

पिट्युटरी ग्रन्थि केराउको दाना जस्तै आकारको हुन्छ । यो ग्रन्थि खप्परभित्र मस्तिष्कको तल्लो .....

विरुवाको वृद्धि विकासमा सहयोग गर्ने हर्मोनलाई वनस्पति वृद्धि हर्मोन भनिन्छ । जसलाई .....

.....

पिट्युटरी ग्रन्थिबाट निस्कने हर्मोनहरूको मुख्य कार्य शारीरिक तथा मानसिक वृद्धि गर्नुका .....

हर्मोन नलीविहीन ग्रन्थिबाट उत्पादन हुन्छ । तर यसको कार्य क्षेत्र चाहिँ शरीरका अन्य भनिन्छ । .....

प्याङ्क्रियाज (Pancreas) ले प्याङ्क्रियाटिक रस तथा ग्लुकागन र इन्सुलिन हर्मोनहरू उत्पादन गर्छन । .....

साइटोकाइनिन अक्जिन १. साइटोकाइनिन हर्मोन जराको टुप्पो, इम्ब्रियो र फलहरूमा प्रशस्त .....

.....

पाराथाइरोइड ग्रन्थि थाइरोइड ग्रन्थि १. पाराथाइरोड ग्रन्थि (Thyroid १. Gland) को पछाडिको भागमा .....

कहिलेकाहिँ सडकमा हिँड्दा अकस्मात चिप्लेर लड्दा तुरुन्तै हातले भुइँमा टेक्छौं । त्यस्तै तातो .....

न्युरोन स्नायुप्रणालीको सूक्ष्म एकाइ हो । यही न्युरोनहरूद्वारा नै स्नायु प्रणालीको विकास .....

सानो मस्तिष्कका कार्यहरू: (i) सानो मस्तिष्कले शरीरमा विभिन्न कार्यहरूलाई नियन्त्रण गर्छ । (ii) .....

तातो वस्तु छँदा हुने अकाम्य क्रिया निम्नअनुसार उत्तेजना सञ्चार हुन्छ । प्रापक : छालाको .....

मस्तिष्कले शरीरका प्रत्येक अङ्गहरूलाई नियन्त्रण गर्ने र सञ्चालन गर्ने गर्छ । त्यस्तै हामी .....

स्नायु प्रणालीको भाग जसले मुटु, मृर्गौला, फोक्सो जस्ता अङ्गहरूको अस्वेच्छिक कार्यहरूको .....

नलीयुक्त ग्रन्थि नलीविहीन ग्रन्थि १. नलीयुक्त ग्रन्थीमा नली हुन्छ । १. यसमा नली .....

मेडुला अब्लङ्गाटा (Medulla oblongata) का कार्यहरू निम्नानुसार छन्: (क) मेडुला अब्लगेटाले श्वासप्रश्वास .....

.....

सिम्पाथेटिक स्नायु प्रणाली पारासिम्पाथेटिक स्नायु प्रणाली १. यसले आकस्मिक सङ्कट .....

इन्जाइमले Speed of biochemical reaction in an organism मा बढाउँछ । (It increases the speed of biochemical reaction in an organism) इन्जाइमलाई जैविक उत्प्रेरक .....